Τo Έθιμο των Πασχαλινών αυγών και οι άγνωστες ιστορίες του.

Από τον Μιχάλη Λαγάνη.

Η Μεγάλη Εβδομάδα.. Η κορύφωση του Θείου Δράματος, η ευκαιρία για σωματική και ψυχική κάθαρση από τις «αμαρτίες» ενός ολόκληρου χρόνου.. Έως την επόμενη χρονιά φυσικά, αφού ουδείς αναμάρτητος και μια και δύο και τρεις φορές ..
Ένας πολωνικός μύθος λέει πως η Μαρία, η μητέρα του Χριστού, προσπάθησε με ένα καλάθι αυγά να καλοπιάσει τους φρουρούς του υιού της στο σταυρό, παρακαλώντας τους να είναι λιγότερο σκληροί μαζί του. Τα δάκρυά της έπεσαν πάνω στα αυγά που κρατούσε και τα έβαψαν με ένα εκτυφλωτικό χρώμα.
Για τους Ορθόδοξους το βάψιμο των αυγών συμβολίζει τη λήξη της Σαρακοστής, αφού κατά τη διάρκεια της νηστείας θεωρείται «απαγορευμένος καρπός».. 

Παράλληλα όμως «εβδομάδα των παθών» και για τις νοικοκυρές . Από την Μεγάλη Τετάρτη αρχίζει ο «μαραθώνιος της κατσαρόλας» με την προπαρασκευή των Πασχαλινών εδεσμάτων .. Πατροπαράδοτα έθιμα που πρέπει να τηρούνται πιστά….


Αγαπημένη μου συνήθεια όταν ήμουν μικρός, αλλά και τώρα που «γαϊδούρεψα» ήταν το βάψιμο των Πασχαλινών αυγών .. Ή για να είμαι ειλικρινής το …γυάλισμα με το λαδόξιδο, αφού το βράσιμο το αναλάμβανε η μάνα κ η συγχωρεμένη η γιαγιά.

Το βάψιμο των κόκκινων αυγών συνδέεται με το Χαρμόσυνο μήνυμα της Ανάστασης ! Λίγο πολύ όλοι έχουμε ακούσει για τις ρίζες αυτού του εθίμου. Για τη γυναίκα που περπατούσε στο δρόμο κρατώντας ένα καλάθι γεμάτο με αυγά. Ένας άγνωστος τη σταμάτησε λέγοντας της ό, τι ο Ιησούς Αναστήθηκε αλλά εκείνη δεν τον πίστεψε.. Ο άγνωστος άνδρας της χαμογέλασε και απομακρύνθηκε.. Κάνοντας να φύγει η γυναίκα έστρεψε το βλέμμα της στο καλάθι με τα αυγά που είχαν γίνει… κατακόκκινα.. Και εκείνη ξεσπώντας σε λυγμούς είπε «Ανάστα ο Κύριος» !

Ένας άλλος θρύλος αναφέρει πως όταν ο Αυτοκράτορας της Ρώμης έμαθε για την Ανάσταση του Χριστού ισχυρίστηκε πως αυτό είναι τόσο πιθανό όσο το να βαφτούν τα αυγά κόκκινα. Η Μαρία η Μαγδαληνή τότε επιβεβαίωσε το μήνυμα της Ανάστασης στον Αυτοκράτορα πηγαίνοντάς του ένα κόκκινο αυγό.

Στην Ελλάδα, σύμφωνα με το έθιμο, τα αυγά βάφονται κόκκινα για να τιμήσουν το αίμα του Χριστού. Παλιότερα μάλιστα, που δεν υπήρχαν έτοιμες βαφές, οι νοικοκυρές χρησιμοποιούσαν φυσικά υλικά για να βάψουν τα αυγά τους, όπως κρεμμύδια, παπαρούνες και παντζάρια.

Οι Δυτικοί έχουν συνδέσει τα αυγά με τον ερχομό της άνοιξης. Εξ ου και το εκτυφλωτικό κόκκινο χρώμα τους, που συμβολίζει την αναγέννηση της φύσης , την ίδια τη ζωή.

Το Πασχαλινό Αυγό είναι και το πιο κλασσικό δώρο των ημερών.. Μια σοκολατένια λιχουδιά που συνήθως συνοδεύει τη λαμπάδα της νονάς στο βαφτιστήρι.

Μπορεί όμως να κοστίσει και μια ολόκληρη περιουσία αν σκεφτούμε ό, τι το 1883 ο τσάρος της Ρωσίας Αλέξανδρος παρήγγειλε στο πιο φημισμένο χρυσοχόο και κατασκευαστή πασχαλινών αυγών της εποχής, τον Peter Carl Faberge (εξ’ου και τα περίφημα αυγά), να κατασκευάσει ένα ξεχωριστό δώρο για την αυτοκράτειρα σύζυγό του, Μαρί.

Έτσι ο Faberge έφτιαξε ένα αυγό που το του κέλυφος ήταν σμιλευμένο από πλατίνα και λευκόχρυσο. Όταν το άνοιγες, μέσα έβρισκες ένα μικρότερο χρυσό αυγό και μέσα σ΄ αυτό ένα χρυσό κοτόπουλο, με ένα κόσμημα – αντίγραφο του στέμματος της αυτοκράτειρας !

Όπως ήταν φυσικό η Τσαρίνα το λάτρεψε και ζήτησε από τον Τσάρο κάθε Πάσχα να της κάνει το ίδιο δώρο. Πώς να πεις αρνηθείς στην επιθυμία – διαταγή μιας αυτοκράτειρας.. Έτσι το έθιμο συνεχίστηκε για πολλά ακόμα χρόνια, έως και την Ρωσική Επανάσταση (σ.σ. όπου διακόπηκε απότομα, για ευνόητους λόγους) με τα χρυσοποίκιλτα αυγά Faberge να ανέρχονται σε 57 !

Φυσικά εκτός από αυγά την Μεγάλη Τετάρτη, αλλά και τη Μεγάλη Πέμπτη οι νοικοκυρές μας «κολάζουν» με το άρωμα του βουτύρου στα κουλούρια της Λαμπρής και την άχνα των φρεσκοψημένων τσουρεκιών  που "ταξιδεύει" από τα ανοικτά παράθυρα…

Επειδή όμως οι αναμνήσεις των ημερών του Πάσχα δεν είναι πάντα ευχάριστες, το άρωμα των κουλουριών που έπλασε η μάνα μου για τελευταία φορά στο πατρικό μας,  συνδέονται με τη στοργική φωνή του παππού, καληνυχτίζοντας μας εκείνη τη νύχτα του μακρινού 1997.. Λίγο πριν φύγει, γαλήνια στον ύπνο του, για το τελευταίο ταξίδι…

Be a Fan